Bang om een praktijk te starten

Heel vaak hoor ik dat afgestudeerde TCM-therapeuten schromen om hun praktijk te starten. En waarom? Omdat ze zich nog erg onzeker voelen om het geleerde in de ‘echte wereld’ met ‘echte patiënten’ te gaan toepassen. Dat is natuurlijk heel vreemd. Als ik mijn rijbewijs heb gehaald dan word ik ook kundig genoeg bevonden om zelfstandig een auto te besturen in elke verkeerssituatie die zich voordoet. Wat blijkt: Deze afgestudeerde therapeuten hebben dat, waar ze eigenlijk voor opgeleid zijn, nooit in een leersituatie grondig geoefend. Dus ze hebben tijdens hun opleiding nog nooit zelfstandig een ‘echte patiënt’ behandeld onder het toeziend oog van een docent. Van anamnese tot diagnose tot behandeling. Logisch dus dat je daar onzeker van wordt.

De beroemde filosoof Confucius zei: “Leren zonder te denken is zinloos. Denken zonder te leren is gevaarlijk.” (De Gesprekken II:15). Puur kennis vergaren zonder enig idee te hebben waarom, zonder toepassing en zonder echte overtuiging is totaal zinloos. Dit is het beeld van iemand die we een ‘wandelende encyclopedie’ noemen; veel kennis maar weinig praktische toepassing. Aan de andere kant heb je niets aan eindeloos piekeren en nadenken zonder dat je die gedachten grondig onderzoekt en ervan leert. Dit kan leiden tot grote misverstanden.

Maar Confucius zei ook: “Leren, en het op het juiste moment in praktijk brengen, is dat niet fijn?” (De Gesprekken I:1). Ik zou zelf willen toevoegen: “is dat niet noodzakelijk?”. Laten we als voorbeeld eens kijken naar hoe je een nieuwe taal leert. Als je een taal goed wilt leren moet je alle aspecten van die taal in je studie integreren. Alleen woordjes en zinnetjes stampen geeft je veel kennis maar daarmee kun je nog geen goed gesprek voeren. Je moet ook nadenken over de grammatica zodat je zelf nieuwe zinnen kunt maken die je niet eerder hebt geleerd, dus creatief toepassen van de grammatica en zinsconstructies. Stel dat je de Chinese taal wilt leren en dit allemaal thuis uit boeken haalt, zal je dan een gesprek kunnen voeren als je in Beijing uit het vliegtuig stapt? Dat wordt heel lastig, want je hebt de praktijksituatie nooit geoefend. In de praktijk blijken dingen vaak toch anders dan dat je in theorie had geleerd.

Zo is het ook met het leren van Chinese geneeskunde. Je moet leren, kennis in je hoofd stampen, maar je moet er ook heel goed over nadenken. Je moet verbanden gaan leren zien tussen de verschillende onderdelen van fysiologie, pathologie en diagnostiek, maar bovenal moet je die inzichten gaan toepassen in de praktijk. Dit is de reden dat bij Academie Bo Yi de interne stagedagen anders zijn opgezet dan bij andere scholen en daarom heel erg belangrijk zijn. Tijdens deze dagen moet 1 van de studenten de anamnese met een echte patiënt uitvoeren, onder toeziend en corrigerend oog van de docent en met ondersteuning van de medestudenten. Dit is namelijk de praktijksituatie waarvoor studenten worden opgeleid. In het begin van de opleiding krijgen ze daar veel ondersteuning bij. Aan het eind van de opleiding worden ze op het praktijkeindexamen getoetst met een echte patiënt. Tijdens het afstudeerjaar waarin de klinische stage gelopen wordt, nemen ze zelfstandig een anamnese af en behandelen ze grotendeels zelfstandig. Op deze manier zien we dat onze afgestudeerde studenten uitermate goed zijn voorbereid op het zelfstandig praktiseren en dat ze vol vertrouwen een eigen praktijk kunnen starten.

Toen ik jaren geleden klaar was met mijn opleiding Acupunctuur had ik dat vertrouwen niet omdat ik de praktijksituaties tijdens deze opleiding nooit had geoefend. Ik heb het allemaal zelf in de praktijk moeten uitzoeken en dat heeft me vele jaren gekost met fouten maken en daar zelf van leren. Met mij zijn vele anderen op deze manier door schade en schande wijs geworden. Dit willen wij onze studenten besparen. We leiden ze op zodat ze volledig beslagen ten ijs komen. Vandaar ons motto: Leren door denken en doen.

Loed Rakels