cursus
Introductie Daoïsme – op weg naar meer balans
De Klassiekers, je kan er niet omheen maar ze zijn vaak raadselachtig als je niet weet hoe je ze moet lezen. Ik neem je in deze blog even mee in een verhaaltje van de daoïstische filosoof Zhuangzi. Bedenk dat deze tekst ca. 300 v.Chr. geschreven is. Het verhaal gaat over een bijzonder grote kalebas. Wist je dat de kalebas vaak wordt opgehangen in Chinese praktijken aangezien hij gezien wordt als teken van het beoefenen van geneeskunde? Daarom vond ik dit verhaaltje zo toepasselijk.
“Huizi zei tegen Zhuangzi: 'De koning van Wei gaf me een zaad van een grote kalebas. Ik plantte hem en toen hij volgroeid was, woog hij meer dan honderd pond! Ik vulde hem met vloeistof, maar hij was te zwaar om op te tillen. Ik heb hem doormidden gesneden om er een lepel van te maken, maar hij was te breed om er iets mee op te scheppen. Hij was groot en zo, maar omdat hij zo nutteloos was, heb ik hem uiteindelijk gewoon in stukken geslagen.’
Zhuangzi zei: 'Je bent zeker te dom als het gaat om het gebruik van grote dingen.”
Er zijn verschillende manieren om deze anekdote te bekijken.
Huizi had volgens Zhuangzi iets groots in handen maar omdat hij niet het nut ervan begreep, heeft hij de kalebas uiteindelijk kapot gemaakt. Huizi had namelijk, als hij anders naar de kalebas had kunnen kijken, mooie dingen kunnen doen. Hij had hem tentoon kunnen stellen want hij was gegroeid uit een zaad verkregen van een koning. Of hij had er een heel dorp mee van water kunnen voorzien. Misschien was hij niet geschikt als lepel maar wel als dak voor een huis of als boot. Maar het lukte Huizi uiteindelijk maar niet om deze fantastische grote kalebas in iets nuttigs om te zetten.
Hoe vaak krijg je niet, tijdens je studie, waardevolle concepten aangereikt waarvan je in begin de grootsheid nog niet inziet? Neem bijvoorbeeld het bekende gezegde: Qi is de leider van bloed, bloed is de moeder van Qi. Het is verleidelijk om hier in begin van je studie snel overheen te lezen en er niet verder over na te denken. Je zal echter gaan merken, als je dit kleine zinnetje niet overboord gooit en elk jaar opnieuw voorbij ziet komen, dat het belangrijker wordt dan je ooit had kunnen denken.
En wat dacht je van een simpele tuina-techniek als ‘anfa’, de zachte druktechniek. Deze techniek is niet zo spannend en spectaculair als een techniek waarbij je de wervels manipuleert. Maar wat als je met die simpele zachte druk zo kundig wordt dat je er verschillende ziektes mee kan genezen en het tegelijkertijd minder energie van jezelf kost? Zou je dan niet anders gaan kijken naar deze techniek? Is de simpelheid ervan dan niet zijn grootse nut? Dit geld natuurlijk ook voor kruidenformules, naaldtechniek, etc.
Verder lees ik in dit verhaaltje van Zhuangzi, en vooral in zijn antwoord op Huizi, dat wij zelf de verantwoordelijkheid hebben. Wij hebben allemaal de potentie om grootsheid te bereiken of te creëren, maar ook de keuze om er niets mee te doen. Het is aan jullie om jezelf uit te dagen, om niet te snel op te geven, om dóór te blijven denken, om verschillende standpunten in te nemen, etc. Onze taak als school en met name als docenten is om jullie daarbij te helpen. Het is vooral een belangrijke mindset om jezelf eigen te maken, aangezien we een holistische geneeskunde beoefenen.
Tenslotte zou je dit verhaal kunnen bekijken vanuit het principe van de Dao en hoe Chinezen naar de creatie van leven kijken. Hoe verder Huizi zijn kostbare zaadjes die hij van een koning gekregen heeft bewerkt, hoe verder hij in ‘de 10.000 dingen’ of ‘Wanwu’ belandt. Hij verliest elke keer meer en meer het contact met de Dao… tot er niets meer overblijft. Hoe verder hij zijn nut aan de zaadjes en kalebas probeert op te dringen hoe minder hij de eigenheid of Dao ervan begrijpt.
Ruud Vercammen
