cursus
Introductie Daoïsme – op weg naar meer balans
De wereld zoals we die ervaren bestaat uit tegenstellingen die samen een dynamisch evenwicht vormen; Yin en Yang.
De kern van het principe van Yin en Yang is dat het één niet zonder het ander kan bestaan. Het zijn 2 zijdes van dezelfde medaille. Als er licht is is er ook donker, als er warm is is er koud, maar ook: zonder goed is er geen kwaad.
In het leven van alledag is het vaak moeilijk om te accepteren dat als er Yin is, je Yang er automatisch bij krijgt, of andersom. Doorgaans willen we alleen datgene accepteren wat wij als positief ervaren. Maar aangezien iets niet zonder zijn tegenstelling kan bestaan, hoort datgene wat we als negatief benoemen er als vanzelf bij. Het is totaal zinloos om dat af te wijzen. Het is inherent aan het bestaan.
Zhuang Zi 25.8
"Als je gedachten niet verstrikt raken in goed en kwaad, en je geest niet vastklampt aan gewin en verlies, dan zul je in staat zijn om de weg te vinden. Mensen jagen hun eigen belangen na, ze streven naar roem en winst, en raken verstrikt in de wereldse zorgen.
Maar degene die in overeenstemming leeft met de Dào, doet dat niet. Hij koestert geen voorkeuren en afkeuren, hij handelt niet uit eigenbelang en is niet gebonden aan verlangens. In stilte en eenvoud vindt hij zijn weg. Hij is als water, dat zonder moeite stroomt, zacht en zich aanpassend, en toch overwint het alle obstakels."
Zhuang Zi zegt dat degene die in overeenstemming leeft met de Dào niet gebonden is aan verlangens. Wat bedoelt hij daarmee?
Zolang wij als mens alleen waarnemen vanuit verlangens, denken we in voorkeuren en afkeuren. Verlangens zijn namelijk altijd tweeledig. Ik wil dit en niet dat. Ook angst is een belangrijke drempel die verhindert dat we eenheid kunnen zien en ervaren. Angst doet namelijk het tegenovergestelde: Ik wil niet dat dit gaat gebeuren (maar ik wil dat juist wel). Daarmee wijzen we dus de andere kant van de medaille af en kunnen geen eenheid en Dào ervaren.
We denken bij angsten en verlangens altijd in de tijd: verleden, heden, toekomst. “In het verleden is iets gebeurd en ik ben nu bang dat dat in de toekomst weer gaat gebeuren.” Of: “Ik heb iets in het verleden ervaren wat ik heel fijn vond, nu heb ik het niet en ik verlang er zo naar om het in de toekomst weer te krijgen.”
Ook tijd en ruimte zijn een manifestatie van Yin en Yang. Maar het Nu is dat waar je altijd en overal mee verbonden bent. Je bent nooit niet nu. Zelfs niet als je aan het verleden denkt. Gedachten over het verleden denk je namelijk nu. Je was als kind nu, je bent nu nu en je zal altijd nu zijn. In het nu is geen tijd en geen ruimte. Je bent dus ook altijd hier. Je bent nooit daar.
Alleen in het denken ontstaan tijd en ruimte. Wanneer ik denk zijn er eigenlijk 2 werelden: de wereld die ik hier en nu waarneem en de wereld van tijd en ruimte die zich in mijn hoofd afspeelt.
Om de bron te kunnen waarnemen, moet je van het tweeledige terugkeren naar eenheid.
Als je gaat zien dat Yin en Yang, die slechts een uiting zijn van alle tegenstellingen, onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, ga je zien dat ze eigenlijk één zijn. Daarom is de aanwezigheid in het hier en nu, zonder gedachten, van wezenlijk belang. Meditatie is een prachtige oefening om de weg naar stilte te bewandelen.
Als je de stilte vindt kan je, zoals Zhuang Zi zegt, zijn als iemand die in overeenstemming leeft met de Dào:
“In stilte en eenvoud vindt hij zijn weg. Hij is als water, dat zonder moeite stroomt, zacht en zich aanpassend, en toch overwint hij alle obstakels”
Loed
