‘In mei leggen alle vogels een ei’ luidt een oudhollands gezegde. Eigenlijk klopt dat helemaal niet, want veel vogels leggen in andere maanden een ei. Waar het gezegde eigenlijk voor staat is waarschijnlijk het echte lentegevoel. In mei zijn de dagen lang en bloeien veel planten weelderig. Het duurt niet lang meer voordat het echt zomer wordt. 

De hexagrammen geven de verdeling van Yin en Yang aan volgens Yi Jing, het boek der veranderingen. Ook aan de orgaanklok en aan de maanden in het jaar zijn hexagrammen gekoppeld. Van winter naar zomer neemt het Yang toe en dus ook het aantal doorgetrokken (Yange) lijnen in de hexagrammen. Van de zomer naar de winter neemt juist het Yin toe en daarmee het aantal onderbroken (Yinne) lijnen.

Het hexagram Qián 乾 bevat alleen maar Yange lijnen en is dus puur Yang. Gevoelsmatig zou je Qián (puur Yang) misschien verwachten bij de maand augustus wanneer het hartje zomer is en alles en iedereen de zomer viert.

Volgens de Chinese kosmologische kalender behoort Qián (puur Yang) echter bij de 4e maand; zeg maar begin mei tot begin juni. Dat is volgens onze Gregoriaanse kalender midden in de lente. Waarom staat dit hexagram met puur Yang bij de maand mei?

Su Wen Hfdst 5 zegt:

陽生陰長，陽殺陰藏
yáng shēng yīn zhǎng, yáng shā yīn cáng.
When the Yang is born, Yin grows, when Yang declines, Yin hides

Yang van de hemel is altijd de initiërende factor en Yin van de aarde volgt. Na de winterzonnewende rond 21 december worden de dagen langzaam weer langer. Later in de winter en in het begin van de lente begint dat pas echt merkbaar te worden. Yang van de hemel wordt geboren in de vorm van langere dagen en meer zonnekracht. Yang is nodig om Yin in beweging te krijgen. Onder invloed van het Yang van de hemel laat het Yin van de aarde zich in de maanden daarna zien in de vorm van planten die boven de grond komen en blaadjes die aan de bomen groeien.

Na de zomerzonnewende (rond 21 juni) worden de dagen weer korter en neemt het Yang van de hemel af. De maand mei is dus de laatste maand voor de zomerzonnewende. Dit is de maand waarin Yang, gezien vanuit de hemel, maximaal is. Vandaar dat hexagram Qián met 6 Yange lijnen bij deze maand hoort. 

Het Yang van de hemel neemt na eind juni weer langzaam af, maar is nog steeds sterk aanwezig.  Het Yin van de aarde groeit daarom gewoon door, wat zich uit in weelderige plantengroei. Yin ijlt als het ware na.

De 4e maand van de kosmologische kalender wordt ook wel Earthly Door (DìHù, 地户) genoemd. De Heavenly Gate (TiānMén, 天门), staat aan de andere kant van de kalender in de 10e maand. Je zou in plaats van Aardse en Hemelse deur ook Yin-deur en Yang-deur kunnen zeggen. De deur van de Yinne beweging wordt geopend op het moment dat Yang maximaal is. Yin is niets anders namelijk dan Yang wat zich weer terugtrekt om opgeslagen te worden.

De zon gaat op en de zon gaat onder. Dat was al zo in de tijd dat de Su Wen geschreven werd en dat is nu nog steeds zo. Alle observaties van toen zijn direct van toepassing op die van onze tijd en op onze ziektes.

Loed