opleiding
Basis Chinese Geneeswijze
Bekwaamheid kan gezien worden als het bezitten van uitstekende vaardigheden. Deze kunnen wij tot uiting laten komen door ze op een juiste manier met elkaar te combineren in een bepaalde situatie. Alleen door een langdurig proces van leren is bekwaamheid te bereiken. Vanuit de visie van Academie Bo Yi kan je vaardigheden alleen leren door te denken en te doen! Net zoals de mens bestaat uit lichaam (Yin) en geest (Yang), kan je "leren" zien als het geheel van denken en doen. Hierbij is het "denken" meer passief en dus Yin en het ‘doen’ meer actief en dus Yang.
De ogenschijnlijke eenvoud van hetgeen hierboven wordt genoemd gaat voorbij aan de diepere betekenis van Yin en Yang in "Leren door denken en doen". Deze diepere betekenis wordt zelden goed duidelijk gemaakt, namelijk dat Yin en Yang elkaar scheppen! Dit scheppende kenmerk van Yin en Yang geeft aan dat Yin voortvloeit uit Yang en daarmee afhankelijk is van Yang en dat Yang voortvloeit uit Yin en daarmee afhankelijk is van Yin. De context is hier van essentieel belang om te bepalen hoe er een goede harmonie tussen Yin (denken) en Yang (doen) kan worden gerealiseerd om zodoende optimaal te leren. Laat ik beginnen met twee eenvoudige voorbeelden om dit te verduidelijken.
Voorbeeld 1: Je wilt een huis bouwen. In deze context is het duidelijk dat je eerst moet denken en dan pas doen. Je moet van tevoren bedenken hoeveel verdiepingen je huis gaat krijgen. Doe je het niet dan krijg je achteraf een probleem wanneer je een tweede verdieping bij het bouwen wilt realiseren en er dan achter komt dat de fundering slechts geschikt is voor één verdieping.
Voorbeeld 2: Je staat in een brandend huis. Ook hier is het duidelijk, je moet eerst doen en dan pas denken. Ofwel zo snel mogelijk het huis uit (als je de enige persoon in het huis bent) en niet gaan nadenken wat je allemaal mee wilt nemen.
Bovenstaande laat zien dat de context met name bepaalt wat de volgorde en verhouding van denken en doen moet zijn.
Als TCG-therapeut, zijn vaardigheden natuurlijk van essentieel belang, maar deze kan je alleen verkrijgen door ook TCG-kennis te hebben.
Maar hoe zit het dan met leren in de TCG? Om op deze vraag een antwoord te geven wil ik twee van mijn eigen ervaringen met jullie delen.
In de jaren voordat ik Chinese Geneeskunde ben gaan studeren en ik nog geen dieper begrip had van Yin en Yang, Qi en meridianen, beoefende ik fanatiek Taiji. De eerste 10 jaar zo"n 2-3 uur per dag, 6 dagen per week. Elke woensdag ging ik samen met mijn Shifu (Taiji leraar) naar Amsterdam om daar les te geven en te trainen. De terugweg naar Den Haag, waar mijn Shifu woont, gaf mij de mogelijkheid om uitgebreid met hem te praten.
Op een woensdag in het 2e jaar stelde ik mijn Shifu een prangende vraag: "Shifu kunt u mij uitleggen wat Qi is?" (Ik bedoelde interne kracht). Mijn Shifu bleef, naar mijn idee, een eeuwigheid stil (ongeveer 3-4 minuten) en zat diep na te denken. Vervolgens zei hij: "Ki-Jan, Qi heel moeilijk, heel veel soorten Qi." Mijn gevoel was op dat moment: hij wil het mij niet uitleggen want het is waarschijnlijk een geheim dat hij (nog) niet met mij wilt delen. Mijn Shifu voelde mij aan en zei vervolgens: "Ki-Jan, jij gewoon veel oefenen en onderzoeken. Eén dag Shifu zien en weten, dan klein beetje beter maken en jij drie verdieping hoger." Jaren later na mijn TCG-studie en meer jaren Taiji beoefenen begreep ik dat zijn antwoord op mijn vraag over Qi het enige juiste antwoord is naar een "onwetend" persoon toe en dat zijn advies van "gewoon veel oefenen (doen) en onderzoeken (denken)" de weg is naar begrijpen wat Qi is.
In het vijfde jaar stelde ik mijn Shifu weer een prangende vraag: "Shifu, wat is Fa Jin (emitteren van Qi ofwel interne kracht) en wat moet ik doen om het te kunnen?" Mijn Shifu antwoordde mij: "Ki-Jan, Fa Jin net zoals atoombom, alles gaan kern in en als helemaal vol, dan explosie." Hierop ging ik verder vragen en legde hij mij uit dat ik alle Qi moest verzamelen in mijn Dantien (energieveld in mijn onderbuik) en deze in minder dan een tiende seconde met mijn Yi (intentie) moest sturen naar mijn hand. Ik begreep zijn uitleg en ik had nu de kennis van Fa Jin, maar ik kon het daarna nog steeds niet uitvoeren. Het heeft nog 2 jaar trainen geduurd voordat ik Fa Jin een beetje kon uitvoeren.
Uit mijn Taiji en TCG-ervaringen is het verkrijgen van vaardigheden met name een kwestie van veel doen en gecorrigeerd worden en niet een kwestie van alleen maar veel kennis vergaren. Zonder het vele doen (Yang) heeft denken ofwel kennis (Yin) geen significante betekenis. Als mijn Shifu mij in jaar 2 Fa Jin had uitgelegd (denken, Yin), had ik nooit kunnen begrijpen wat Fa Jin was omdat ik nog niet voldoende Taiji had geoefend/getraind (doen, Yang). Maar zelfs na 5 jaar trainen en in jaar 5 de kennis van wat Fa Jin is (denken, Yin), kon ik nog steeds Fa Jin niet uitvoeren. Hier had ik nog 2 jaar training voor nodig (doen, Yang) vanuit de kennis van Fa Jin (denken, Yin) om het uiteindelijk te kunnen.
TCG-vaardigheden, zoals anamnese afnemen, pols- en tongdiagnostiek, diagnoses stellen en behandelen zijn allemaal vaardigheden die alleen door veel ‘doen’ verkregen kunnen worden. Maar uiteraard is daarvoor ook eerst ‘denken’ ofwel basiskennis nodig. Willen we de vaardigheden verbeteren zullen we na het ‘doen’ weer moeten ‘denken’ ofwel kennis toevoegen en vervolgens weer veel ‘doen’. Om ècht bekwaam te worden, moeten we nog een extra stap maken door al deze vaardigheden juist te combineren en toe te passen bij een "echte" patiënt en zijn klacht, dus ‘doen’ in de praktijksituatie.
Samenvattend: Vaardigheden kan je alleen verkrijgen door te denken, te doen, te denken en weer te doen...., maar met name veel doen is essentieel! Bekwaamheid kun je alleen verkrijgen door een langdurig proces van "Leren door denken en doen". Wil jij bekwaam worden? Zoek dan een leraar/school die de diepere betekenis van "Leren door denken en doen" begrijpt en ook toepast.
Zàijiàn (tot ziens), Ki-Jan
